باران اعتدال

"وَمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ مَاءٍ فَأَحْیَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِیهَا مِنْ کُلِّ دَابَّةٍ وَتَصْرِیفِ الرِّیَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَیْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ"

(آیه ۱۶۴ سوره مبارکه بقره)

و بارانی که خدا از بالا فرو فرستاد تا به آن آب، زمین را بعد از مردن زنده کرد و سبز و خرّم گردانید، و در پراکندن انواع حیوانات در زمین، و گردانیدن بادها (به هر طرف) و در خلقت ابر که میان زمین و آسمان مسخّر است، در همه این امور ادلّه‌ای واضح برای عاقلان است.

براساس اعلام هواشناسی، بارندگی‌ها در استان قزوین از ابتدای سال جاری تا پانزدهم اردیبهشت ماه حدود ۲۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد داشته است و این در حالی است که بهار سال گذشته نیز رشد قابل توجهی در بارش‌ها را نسبت به سال قبل از آن و میانگین دوره طولانی مدت شاهد بودیم.

این روزها بسیاری از مردم بویژه کشاورزان دست شکر به سوی آسمان بلند کرده و بابت بارش رحمت الهیاز پروردگارشان قدردانی می‌کنند. بارش‌هایی که جان تازه‌‌‌ای به دشت‌ها و کوه‌ها بخشیده و مناظر و چشم اندازهایی دلنواز و روح بخش را پدید آورده است.

استان قزوین نیز این روزها از بارش رحمت الهیبی نصیب نمانده و بارش‌های قابل توجه بهاره در این استان موجب شده تا کشاورزان فصل کشت و کار پرمحصولی را پیش رو داشته باشند.

از سویی دیگر بارش‌های بهاره بار دیگر تالاب الله آباد را زنده کرده و خاک آنرا که به دلیل خشکسالی‌ها و کاهش ذخایر سفره‌های زیرزمینی به بیابان و کانون ریزگرد و به یک تهدید زیست محیطی تبدیل شده بود را به فرصت بدل کرده است.

بارندگی‌ها همچنین رشد بیابانی شدن اراضی قزوین را متوقف کرده و زمین‌های بیابانی این استان را کاهش داده است به طوری که به گفته مسوولان منابع طبیعی در برخی نقاط بیابانی قزوین پوشش گیاهی بسیار خوبی روییده به شکلی که باور پذیر نیست تا چند ماه قبل این مناطق بیابان‌هایی بی آب و علف بوده اند.

تقویت سفره‌های آب زیرزمینی و خنثی شدن تهدید ریزگردها در قزوین از دیگر نعماتی است که به واسطه نعمت باران‌های بهاری حاصل شده است.

رونق فعالیت‌های کشاورزی قزوین در پی رشد بارندگی‌ها

مدیر آب و خاک و فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: به دنبال رشد بارندگی‌ها، امسال تخصیص کاملی از سهمیه آب سد طالقان به اراضی کشاورزی استان خواهیم داشت و حتی احتمال افزایش تخصیص نیز وجود دارد.

احمد مستخدمی‌اظهار داشت: سهمیه آب سد طالقان به کشاورزی قزوین سالانه ۲۱۰ میلیون متر مکعب است که در برخی سال‌ها به دلیل کاهش آب این مقدار به طور کامل اختصاص پیدا نمی‌کرد اما امسال این رقم به طور کامل محقق خواهد شد و البته احتمال دارد با توجه به ذخایر خوب آبی ناشی از بارندگی‌های قابل توجه بهاره این رقم به ۳۰۰ میلیون متر مکعب نیز افزایش یابد.

این مسوول با بیان اینکه رشد بارندگی‌ها رونق فعالیت‌های کشاورزی در قزوین را به دنبال داشته است، گفت: از محل آب سد طالقان بیش از ۶۰ هزار هکتار از اراضی تحت پوشش شبکه آبرسانی دشت قزوین آبیاری می‌شوند.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین نیز به خبرنگار ایرنا گفت: رشد بارندگی در استان رونق خوبی به فعالیت‌های کشاورزی بخشیده و دیم کاری در استان را که یکی از راه‌های صرفه جویی در مصرف آب در بخش کشاورزی به شمار می‌رود را افزایش داده است.

مجید اسماعیلی با بیان اینکه استفاده از آب‌های سطحی که بارش‌ها به ارمغان آورده باعث می‌شود تا بهره گیری از آب‌های زیرزمینی از سوی کشاورزان کاهش پیدا کند، گفت: امسال کشت گندم دیم در استان به ۱۰۶ هزار و ۵۰۰ هکتار افزایش پیدا کرده که نسبت به سال گذشته بیش از هشت هزار هکتار بیشتر شده است.

وی با بیان اینکه بیشترین میزان سطح زیر کشت اراضی دیم در استان قزوین مربوط به گندم است،اظهار داشت: میزان کشت این محصول در استان سال ۹۶ حدود ۹۰ هزار هکتار بود که این رقم سال گذشته به ۹۸ هزار هکتار رسید.

این مسوول پیش بینی کرد با بارندگی‌های خوب امسال و رونق فعالیت‌های کشاورزی، شاهد رشد بیش از ۱۵۰ هزار تنی محصولات زراعی در استان قزوین باشیم.

احیای تالاب الله آباد پس از ۱۵ سال

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قزوین اظهار داشت: با بارش‌های خوب و قابل توجه بهاری سال گذشته و امسال شاهد احیای دوباره تالاب الله آباد در جنوب آبیک و شمال بوئین زهرا پس از ۱۵ سال هستیم.

حسن عباس نژاد افزود: پیش از این و با تشدید خشکسالی و کاهش بارندگی این مکان رو به بیابانی شدن بود و بخشی از کانون ریزگردهای در استان‌های قزوین، البرز و تهران بود.

مدیرکل محیط زیست استان قزوین با اشاره به وسعت حدود سه هزار هکتاری این تالاب،اظهار داشت: این تالاب در حال حاضر میزبان و زیستگاه بیش از ۱۳۰ گونه پرنده از جمله فلامینگو و درنا هستند که بر زیبایی‌های آن افزوده است.

وی اظهار داشت: امیدواریم با مدیریت مناسب آب‌های سطحی و همچنین تداوم بارندگی‌های خوب بتوان این تالاب را همچنان حفظ کرد.

عباس نژاد با بیان اینکه برای حفظ این تالاب به همکاری بین دستگاهی و مشارکت دستگاه‌های مختلف از جمله استانداری، ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری، حفاظت محیط زیست و شرکت آب منطقه‌‌‌ای و سازمان جهاد کشاورزی نیازمند هستیم، گفت: احیای تالاب الله آباد موجب افزایش رطوبت خاک منطقه، تقویت پوشش گیاهی و حل معضل ریزگردها در منطقه می‌شود.

کاهش ۱۸ هزار هکتاری اراضی بیابانی قزوین

معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قزوین نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: رشد بارندگی‌ها در ۲ ساله اخیر موجب شده تا اراضی بیابانی استان ۱۸ هزار هکتار کاهش یافته و از ۵۸ هزار هکتار به ۳۰ هزار هکتار کاهش پیدا کند.

محرم رضایی زاده با اشاره به نقش اساسی بارش‌ها در کاهش وسعت اراضی بیابانی، افزود: باران در این خصوص یک مولفه اساسی است و هیچ چیزی نمی‌تواند جایگزین آن باشد.

این مسوول افزود: عملیات بیابان زدایی در قالب طرح‌های قرق در سطح هفت هزار هکتار با مشارکت بهره برداران محلی و با هدف تقویت پوشش گیاهی از اراضی شمال شرق شهرستان بوئین زهرا و جنوب شهرستان آبیک آغاز شده است.

وی اظهار داشت: یکی از ساده ترین و ارزان ترین راه‌های مقابله با بیابانی شدن اراضی، قرق است که مشابه آیش در اراضی کشاورزی است و در آن به مراتع استراحت داده می‌شود و عملیات چرا و بهره برداری در یک بازه زمانی در زمین‌های مورد نظر انجام نمی‌شود که این موضوع موجب تقویت پوشش گیاهی و توقف رشد بیابان می‌شود.

این مسوول در ادامه از اجرای طرح کنترل روان آب‌های سطحی با اجرا و احداث هلالی‌های آب گیر در سطح ۳۸۰ هکتار در اراضی بیابانی بوئین زهرا خبر داد و اظهار داشت: این طرح با هدف استفاده از آب‌های سطحی مربوط به نزولات جوی و بهره گیری از آن برای نفوذ آب در خاک و تقویت سفره‌های زیرزمینی در دست اجراست که می‌تواند علاوه بر این‌ها موجب جلوگیری از وقوع سیل نیز شود.

رضایی زاده آبیاری نهال‌های موجود در اراضی بیابانی طی سه مرحله در سطح ۱۵۰ هکتار را از دیگر برنامه‌های امسال اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قزوین در راستای مقابله با بیابان زایی عنوان کرد.

محو کانون ریزگردها در قزوین
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قزوین با بیان اینکه در سالیان اخیر خشکسالی‌ها در کنار بهره برداری‌های بیش از حد از دشت قزوین منجر به تضعیف سفره‌های آبی زیرزمینی و خشکی خاک‌ها شده بود که این مساله علاوه بر تشدید بیابانی شدن اراضی، در بخشی از این زمین‌ها واقع در شمال بویین زهرا و جنوب آبیک کانون ریزگرد ایجاد کرده بود.

رضایی زاده گفت: با عنایت پروردگار و با رشد بارندگی‌ها در استان، این کانون محو شده و پوشش گیاهی خوبی در آن ایجاد شده و حتی در بخشی از آن شاهد احیای تالاب الله آباد هستیم که اکنون زیست گاه جانوران و پرندگان شده و در اطراف آن امکان فعالیت‌های کشاورزی نیز پس از سال‌ها وجود دارد.

وی اظهار داشت: در بازدید از برخی نقاطی که تا چندی قبل جزو مناطق بیابانی قزوین بودند، رویش پوشش‌های گیاهی بسیار خوبی را شاهد بودیم که باور آن برای کسانی که قبلا این نقاط را دیده بودند، سخت بود.

این مسوول با بیان اینکه در سالیان اخیر با بحران ریزگردها در قزوین روبرو بودیم، خاطرنشان کرد: با نزولات آسمانی خوبی که داشتیم امسال تقریبا مشکلی به لحاظ گرد و غبار و ریزگردها که منشاء آن استان قزوین باشد، نخواهیم داشت.

کلام آخر:

رشد بارندگی‌ها و نزولات آسمانی که موجب تقویت پوشش گیاهی در بسیاری از دشت‌های کشور از جمله دشت قزوین شده نباید موجب سهل انگاری در بهره برداری مناسب از منابع آبی و خاکی و کم توجهی به مدیریت منابع در این حوزه شود بلکه باید از این موضوع به عنوان فرصتی برای استفاده بهتر از آب‌های سطحی، تقویت سفره‌های آبی زیرزمنی و اصلاح الگوی کشت بهره گرفت.

چه بخواهیم و چه نخواهیم، سرزمین ما در پهنه گرم و نیمه خشک این کره خاکی قرار گرفته و بهره برداری از منابع آب و خاک خود را باید با این شرایط تطبیق دهیم.

ایرنا

محمد حسین اسماعیلی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی‌به همراه معاونان خود روز چهارشنبه با حضور در دفتر خبرگزاری مهراز تلاش این رسانه در اطلاع رسانی و آگاهی بخشی جامعه تقدیر و تشکر کرد.

در این دیدار محمدرضا جباری گفت: عدالت رسانه‌ای و حمایت توأم با تکریم خبرنگاران فعال باید از سوی اداره ارشاد به عنوان متولی امور خبرنگاران مورد توجه قرار گیرد.

وی افزود: عدالت رسانه‌ای به معنای نگاه یکسان و یا حمایت مساوی نیست بلکه عدالت ایجاب می‌کند هر رسانه به میزان حضورش در رویدادها، تعداد تولید خبر، گزارش و گفتگو، میزان تأثیرگذاری و استمرار در فعالیت‌ها و نیز نقش آن در توسعه استان، انعکاس مشکلات و ر ضایت مخاطب مورد توجه و ارزیابی قرار گیرد.

جباری تصریح کرد: امروز شرایط عرصه خبر به گونه‌ای سخت و طاقت فرسا شده که به راستی تنها کسانی در این عرصه مانده اند که عشق و علاقه و رسالت حرفه‌ای را بر سایر مسائل ترجیح داده اند اما این خود گذشتگی را کمتر مسئولی تشخیص می‌دهد.

وی گفت: مدیران ارشد استان و مسئولان دستگاه‌های اجرایی باید نگاه خود به رسانه‌های حرفه‌ای و تلاش گر را تغییر دهند و در یک تعامل دو سویه با حفظ کرامت خبرنگاران و فعالان رسانه، حمایت از رسانه‌ها و فعالان این عرصه را که برخی شاید دیده هم نشوند را در دستور کار خود قرار دهند.

سرپرست خبرگزاری مهردر ادامه یادآور شد: امروزه اگر رسانه‌ای تیتر منفی و جنجالی از یک دستگاه یا مدیر منتشر کند بسرعت دیده می‌شود و متأسفانه برخی اوقات مدیران ضعیف حاضر می‌شوند تسلیم خواسته برخی سودجویان شوند در حالی که اگر رسانه‌ای حرفه‌ای و اخلاق مدارانه حرکت کرده و با اطلاع رسانی مناسب و انتقاد سازنده به مدیریت‌ها کمک کند هرگز حمایت نشده و یا شاید دیده هم نشود و این کار وظیفه تلقی شود.

وی بیان کرد: البته برخی مدیران و مسئولان روابط عمومی‌با کار حرفه‌ای خبر آشنا هستند و در کلام قدردان خبرنگاران خوب و فعال و دلسوز هستند اما این رویکرد همگانی نیست.

رسانه‌ها باید از اعتبارات فرهنگی برخوردار شوند

جباری تصریح کرد: حمایت از رسانه‌ها باید مدون و هدفمند و با حفظ کرامت رسانه‌ها باشد تا کسی وامدار مدیر نشود و به نظر می‌رسد مهمترین کسانی که می‌توانند به این مهم جامه عمل بخشند نمایندگان مجلس و اداره ارشاد است.

وی یادآور شد: امروزه بدون حضور رسانه‌ها هیچ مدیری موفق نخواهد بود و هیچ عملکردی نمود نخواهد داشت و تأثیرگذار ترین افراد در عرصه فرهنگی همین خبرنگاران و رسانه‌ها هستند اما متأسفانه فقط رسانه ملی (علیرغم داشتن اعتبارات دولتی) از یک بند قانونی برخوردار شده و می‌تواند سهم دیگری از اعتبارات را از آن خود کند ولی سایر رسانه‌ها هیچ سهمی‌از اعتبارات فرهنگی استان و کشور ندارند و این بی عدالتی باید برطرف شود.

سرپرست خبرگزاری مهراستان قزوین بیان کرد: این پیشنهاد را به نمایندگان جدید مجلس بویژه لطف الله سیاهکلی که مدیری رسانه‌ای است منتقل خواهیم کرد تا در بودجه‌های فرهنگی حتماً سهمی‌برای رسانه‌های مکتوب و مجازی به صورت سالانه در نظر بگیرند تا بتوان بخشی از مشکلات را برطرف کرد.

جباری با تقدیر از رویکرد خوب فرهنگی مدیرکل ارشاد گفت: از شما انتظار داریم برای حمایت از رسانه‌هایی که دچار چالش مالی و حقوقی می‌شوند و نیز برخورد با کسانی که در فضای مجازی بی محابا خدمات فعالان اخلاق مدار را زیر سوال می‌برند اقدام مقتضی صورت گیرد تا مسیر حرکت رسانه‌ها به سمت همدلی و تقویت اتحاد و انسجام و رسالت کاری و حرفه‌ای و حل مشکلات استانی باشد.

وی گفت: امیدواریم برای حمایت از رسانه‌هایی که در دوران انتشار ویروس کرونا تعطیل شده یا حق التحریر آنها دچار نقصان شده تدبیری منطقی اتخاذ شود.

شفقنا- شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان از دو شب قدر گذشته(نوزدهم و بیست و یکم) افضل است و از احادیث بسیار استفاده می‌شود که شب قدر همین شب است و این شب، شبِ «جهنی» است یعنی شبی است که دعاها در آن اجابت می‌شود و در این شب تمام کارها بر پایه حکمت الهی مقدّر می‌گردد و برای این شب غیر از اعمالی که با «دو شب قدر گذشته»مشترک است، چند عمل دیگر است.

اعمال مخصوصه این شب بافضیلت در مفاتیح الجنان صفحه ۴۱۴ به صورت زیر آمده است:

اوّل:خواندن سوره «عنکبوت» و«روم»که امام صادق(علیه‌السلام) سوگند یاد کردند که خواننده این دو سوره در این شب از اهل بهشت خواهد بود.

دوم:خواندن سوره «حم دخان».

سوم:«هزار مرتبه» خواندن سوره «قدر».

چهارم:محمّد بن عیسی به سند خود از امامان صالح روایت کرده که فرمودند: در شب بیست‌وسوم از ماه رمضان این دعا را به دفعات بخوان، در حال سجود و قیام و قعود؛ و بر هر حالی که هستی در تمام ماه و در طول حیاتت تا جایی که ممکن باشد و هر زمانی که به یادت آید.

بعد از ستایش پروردگار به بزرگواری و فرستادن صلوات بر پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‌گویی:

اللّٰهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ فلان بن فلان

(و به جاى فلان بن فلان بگو: الحُجَّهِ بْنِ الحَسَنِ)

صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَعَلَىٰ آبائِهِ فِی هٰذِهِ السَّاعَهِ وَفی کُلِّ ساعَهٍ وَلِیّاً وَحافِظاً وَقائِداً وَناصِراً وَدَلِیلاً وَعَیْناً حَتَّىٰ تُسْکِنَهُ أَرْضَکَ طَوْعاً وَتُمَتِّعَهُ فِیها طَوِیلاً.

خدایا برای ولی‌ات باش فلان بن فلان

(و به جاى فلان بن فلان بگو: حجت بن الحسن)

که درودهایت بر او و پدرانش باد، در این ساعت و در هر ساعت سرپرست و نگهبان و پیشوا و یاور و راهنما و دیده‌بان (باش) تا او را با رغبت مردم در زمینت سکونت دهی و زمانی طولانی بهره‌مندش سازی.

همچنین می‌خوانی:

یَا مُدَبِّرَ الأُمُورِ ، یَا باعِثَ مَنْ فِی القُبُورِ ، یَا مُجْرِیَ البُحُورِ ، یَا مُلَیِّنَ الحَدِیدِ لِداوُدَ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَافْعَلْ بِی کَذا وَکَذا.

(و به جاى «کذا و کذا» حاجات خود را بخواهد و بگوید)

اللَّیْلَه اللَّیْلَهَ

‌ای تدبیرگر امور،‌‌‌ای برانگیزنده مرده‌های در گور،‌‌‌ای روان کننده دریاها،‌‌‌ای نرم کننده آهن برای داود، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و با من چنین و چنان کن.

(و به جاى «چنین و چنان» حاجات خود را بخواهد و بگوید)

امشب، امشب

و دست‌های خود را در وقت خواندن «مُدَبِّر الاُمُور» تا آخر به سوی آسمان بردار و این دعا را در حال رکوع و سجود و ایستاده و نشسته بخوان و آن را تکرار کن و در شب آخر ماه رمضان هم بخوان.

پنجم:بخواند:

اللَّهُمَّ امْدُدْ لِی فِی عُمُرِی، وَ أَوْسِعْ لِی فِی رِزْقِی، وَ أَصِحَّ لِی جِسْمِی، وَ بَلِّغْنِی أَمَلِی، وَ إِنْ کُنْتُ مِنَ الْأَشْقِیَاءِ، فَامْحُنِی مِنَ الْأَشْقِیَاءِ، وَ اکْتُبْنِی مِنَ السُّعَدَاءِ، فَإِنَّکَ قُلْتَ فِی کِتَابِکَ الْمُنْزَلِ، عَلَى نَبِیِّکَ الْمُرْسَلِ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ: ﴿یَمْحُو اللَّهُ مَا یَشَاءُ وَ یُثْبِتُ وَ عِنْدَهُ أُمُّ الْکِتَابِ ﴾.

خدایا عمرم را طولانی گردان و روزی‌ام را وسعت بخش و بدنم را تندرست بدار و به آرزویم برسان و اگر در زمره بد فرجامان هستم، مرا از آن گروه محو کن و در گروه سعادتمندان ثبت فرما که تو در کتاب فرو فرستاده به پیامبر مرسلت (درود تو بر او و خاندانش) فرمودی: «خدا محو می‌کند آنچه را بخواهد و ثبت می‌نماید آنچه را اراده کند و کتاب جامع نزد اوست».

ششم:بخواند:

اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ فِیمَا تُقَدِّرُ، مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ وَ فِیمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَکِیمِ ، فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِی لا یُرَدُّ وَ لا یُبَدَّلُ ، أَنْ تَکْتُبَنِی مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرَامِ ، فِی عَامِی هَذَا ، الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ ، الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمْ ، الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ ، الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئَاتُهُمْ ، وَ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ، أَنْ تُطِیلَ عُمْرِی وَ تُوَسِّعَ لِی فِی رِزْقِی.

خدایا؛ قرار ده در آنچه حکم می‌کنی و مقدّر می‌نمایی، از فرمان حتمی، در آنچه از کار حکیمانه جدا می‌سازی در شب قدر، از حکمی‌که بازگشت نپذیرد و تغییر نیابد، اینکه مرا در این سال از حاجیان خانه محترمت بنویسی، حاجیانی که حجّشان پذیرفته و سعی‌شان قبول افتاده و گناهانشان آمرزیده گشته و بدی‌هایشان محو شده است و قرار ده در آنچه فرمان می‌دهی و مقدّر می‌نمایی که عمرم را طولانی گردانی و در روزی‌ام وسعت بخشی.

هفتم:دعایى را که در کتاب «اقبال» آمده است بخواند:

یَا باطِناً فِى ظُهُورِهِ ، ویَا ظاهِراً فِى بُطُونِهِ ، وَ یَا باطِناً لَیْسَ یَخْفَىٰ ، وَ یَا ظاهِراً لَیْسَ یُرىٰ ، یَا مَوْصُوفاً لَایَبْلُغُ بِکَیْنُونَتِهِ مَوْصُوفٌ وَلَا حَدٌّ مَحْدُودٌ ، وَ یَا غائِباً غَیْرَ مَفْقُودٍ ، وَیَا شاهِداً غَیْرَ مَشْهُودٍ ، یُطْلَبُ فَیُصابُ ، وَلَمْ یَخْلُ مِنْهُ السَّماواتُ وَالْأَرْضُ وَمَا بَیْنَهُما طَرْفَهَ عَیْنٍ ، لَایُدْرَکُ بِکَیْفٍ ، وَلَا یُؤَیَّنُ بِأَیْنٍ وَلَا بِحَیْثٍ ، أَنْتَ نُورُ النُّورِ وَرَبُّ الأَرْبابِ ، أَحَطْتَ بِجَمِیعِ الأُمورِ ، سُبحانَ مَنْ لَیْسَ کَمِثِلهِ شَىْءٌ وَهُوَ السَّمیعُ البَصیرُ ! سبحانَ مَنْ هُوَ هکَذَا وَلَا هَکَذا غَیْرُه.

ای پنهان در حال آشکار بودنش و‌‌‌ای آشکار در حال پنهان بودنش و‌‌‌ای پنهانی که مخفی نمی‌شود،‌‌‌ای آشکاری که دیده نمی‌شود،‌‌‌ای به وصف آمده‌ای که هیچ ممکنی به حقیقتش نمی‌رسد و هیچ حدّ بسته‌ای به او احاطه پیدا نمی‌کند و‌‌‌ای غایب گم نشده،‌‌‌ای حاضری که مشهود نیست تا آنکه جستجو شود و او را بیابند، آسمان‌ها و زمین و آنچه بین آن‌هاست، به اندازه چشم برهم‌زدن از او خالی نیست، به کیفیتی معین دانسته نمی‌شود و محدود به مکان و جهت نمی‌گردد، تویی روشنایی نور، پروردگار پرورندگان، به همه امور احاطه کرده‌ای، منزّه است آن‌که چیزی همانندش نیست و او شنوا و بیناست، منزّه است آن‌که دارای این صفات است و برای غیر او چنین صفاتی نیست.

سپس آنچه را می‌خواهی از خدا طلب کن.

هشتم:غیر از غسل اوّل شب، غسلی هم در آخر شب انجام دهد.

بدان که برای غسل و شب زنده‌داری این شب و «زیارت امام حسین»(علیه‌السلام) و صد رکعت نماز، فضیلت بسیار نقل‌شده است و انجام این اعمال مورد تأکید است.

شیخ طوسی در کتاب «تهذیب» از ابو بصیر از امام صادق(علیه‌السلام) روایت کرده که آن حضرت فرمود: در شبی که امید می‌رود شب قدر باشد، «صد رکعت» نماز بخوان در هر رکعت پس از سوره «حمد»، «ده مرتبه» «توحید» را قرائت کن؛ گفتم: فدایت شوم، اگر ایستاده قدرت نداشته باشم چه؟ فرمود نشسته بخوان؛ گفتم اگر نتوانم؛ فرمود: به همان حالی که در بسترت به پشت خوابیده‌ای این نماز را بخوان.

از کتاب «دعائم الاِسلام» روایت شده: که رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در دهه آخر ماه رمضان بستر خود را جمع می‌کرد و برای عبادت کمر همّت را محکم می‌بست و در شب بیست‌وسوم اهل خود را بیدار می‌کرد و آن‌هایی را که خواب در ربوده بود، به رویشان آب می‌پاشید و حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها) در این شب اجازه نمی‌داد احدی از اهلش بخوابد و خواب آن‌ها را به کمی‌طعام علاج می‌فرمود و آن‌ها را با خواباندن در روز برای بیداری و احیای شب آماده می‌کرد و می‌فرمود: محروم کسی است که از خیر این شب محروم بماند.

علاّمه مجلسی(رحمه‌الله‌علیه) فرموده است: هرقدر که خواندن قرآن ممکن باشد، در این شب خوانده شود و دعاهای صحیفه کامله (سجادیه) به ویژه دعای «مکارم الأخلاق»و دعای «توبه»قرائت گردد و روزهای این شب‌ها را نیز باید حرمت نهاد و به عبادت و تلاوت قرآن به سر آورد، زیرا در احادیث معتبر آمده است که روز قدر در فضیلت همانند شب قدر است.

شفقنا

هفتاد و دومین سالروز نکبت فلسطین(اشغال فلسطین) با شیوع ویروس کرونا همراه شده و همین موضوع فلسطینی‌ها را واداشته تا این مناسبت را در فضای مجازی گرامی‌بدارند.

فلسطینی‌ها هرساله در پانزدهم مارس(۲۶ اردیبهشت)، این روز را از طریق برگزاری فعالیت‌هایی که بیانگر پایبندی آنها نسبت به بازگشت به سرزمین غصب شده خود است، گرامی‌می‌دارند.

به همین مناسبت، سایت «Redfish» در صفحه خود در فسیبوک، برای نخستین بار صحنه‌ها و تصاویری که در دوران نکبت ثبت شده را منتشر کرده است؛ تصاویری که درد و رنج فلسطینیان، مردان و زنان و کودکان فسطینی را در آن برهه از تاریخ فلسطین به تصویر کشیده است.

در زیر این عکس‌ها نوشته شده است که در دوران نکبت، حدود ۷۵۰ هزار تا یک میلیون نفر از سرزمین خود در فلسطین آواره شدند و مجبور شدند خانه و کاشانه خود را ترک کنند.

با این حال هنوز بسیاری از فلسطینیان کلید خانه‌های آن زمان خود را دارند و به امید بازگشت به سرزمین غصب شده و خانه‌هایی که از آن بیرون شده اند، آنها را به گردن انداخته اند.

در آن دوره سخت، خانوارهای فلسطینی به کشورهای همسایه و مناطقی نظیر سوریه، اردن، مصر، کرانه باختری و نوار غزه فرار کردند و در سراسر جهان آواره شدند اما با این حال هر ساله تاکید می‌کنند که این سالروز دردناک، هرگز در وجدان فلسطینیان پاک نخواهد شد و حق بازگشت برای فرزندان فلسطین محفوظ است.

فلسطینی‌ها به عملیات اشغال فلسطین و آوارگی از سرزمین‌هایشان در سال ۱۹۴۸ میلادی که باعث کشته شدن هزاران فلسطینی و تخریب صدهاشهر و روستا توسط گروهک‌های مسلحانه صهیونیست شد، «نکبت» می‌گویند؛ این اتفاق زمانی افتاد که صهیونیست‌ها از تشکیل دولت موهوم اسرائیل سخن به میان آوردند.

روند اشغالگری‌های اسرائیل هنوز هم ادامه دارد و اینبار نتانیاهو به همراه بنی گانتس که ائتلاف تشکیل داده اند، سودای الحاق کرانه باختری را در سر می‌پرورانند.

در زیر تصاویر این مصیبت را که از سوی سایت مذکور منتشر شده می‌بینیم:

نویسنده و پژوهشگر برجسته سیره نبوی و علوی با بیان اینکه علی(ع) برای به دست آوردن حکومت، مردم را با وعده‌های دروغ فریب نداد و تلخی‌های راه را برای آنان گفت، اظهار کرد: مساله‌‌‌ای که بسیار راحت به ویژه در حکومت‌ها شکل می‌گیرد، دروغ مصلحت آمیز است و مساله‌‌‌ای که بالاتر از دروغ مصلحت آمیز شکل می‌گیرد، دروغ به نفع حکومت، دروغ به نفع نظام، سازمان و مدیریت است؛ عده‌‌‌ای بر این باورند که می‌توانند به بهانه خدمت به نظام و مردم دروغ بگویند، اما نمی‌دانند همین که دروغ گفتید، دیگر فاسد و فاسق شدند و دیگر امکان ندارد که بتوانند خدمت کنند. حضرت علی(ع) هرگز از کسی به زور بیعت نگرفت و برای به دست آوردن حکومت، وعده نداد و با یک نظام اخلاقی برجسته بر سر کار آمد؛ مشی امیرمومنان علی(ع) این است که همه چیز را بگوید و فایده اخلاقی آن این است که شاید هیچ چیز مانند شفافیت در حکومت و مدیریت فراهم کننده سرمایه اجتماعی نیست و یکی از عوامل جدی آسیب زننده به سرمایه اجتماعی، پنهان کاری است.

علی(ع) مردم را با وعده‌های دروغ فریب نداد و تلخی‌های راه را گفت

مصطفی دلشاد تهرانی پایبندی امام علی(ع) به اخلاق در فراز و فرودهای سختی را که با آن روبه رو بود مورد بررسی قرار داد و گفت: باید نمونه‌های رفتاری امام علی(ع) در نهج البلاغه را با یک سیر تاریخی دنبال کنیم و ببینم که علی(ع) در مواقع، مواضع و حوادث گوناگون چگونه و تا چه اندازه بر محوریت اخلاق عمل کرده است، نمونه آن کلام ۹۲ نهج البلاغه است؛ این نمونه برای زمانی است که مردم به در خانه حضرت آمدند و اصرار کردند که ایشان حکومت را بپذیرند . در طول تاریخ معمول چنین بوده است که سیاستمداران با چنگ و دندان دنبال قدرت بوده اند . طبع انسان این است، هیچ وسوسه‌‌‌ای مثل قدرت انسان را وسوسه نمی‌کند؛ اما امیرمومنان به مردم می‌گوید که شخص دیگری را انتخاب کنید، نه اینکه حضرت توانایی در خودش نمی‌دید، حضرت این توانایی را در خود می‌دید چون در تمام دوران خلفا می‌گفت که من شایسته ترین هستم . ممکن است گفته شود که امیرمومنان احساس می‌کرد که کار نشدنی است، ولی دو قدم هم می‌توانست اصلاح کند غنیمت بود . بعضی از شارحان شیعه که با نگاه کلامی‌می‌خواهند نهج البلاغه را شرح کنند، می‌گویند که این جعل است، امام که نمی‌تواند بگوید سراغ شخص دیگری بروید، باید قبول کند، ولی اینطور نیست، امام می‌فرماید: «دعونی والتمسوا غیری؛ مرا رها کنید و دیگری را بجویید» نکته‌‌‌ای که می‌خواهم از آن برداشت اخلاقی کنم، این است، امیرمومنان تحلیلی از اوضاع به مردم ارایه می‌دهد، به مردم می‌گوید که کار سخت است، من بیایم، می‌خواهم اصلاح کنم و چون زمینه اصلاح کم است و همه عادت کرده اند به مناسبات خلاف قانون، عادت کرده اند به رانت و درآمدهای بی حساب و کتاب، عادت کرده اند به مناسبات طبقاتی، پس افق تیره است، کار سخت است، به این آسانی درست نمی‌شود؛ پس آیا آمادگی اصلاحات را دارید و به آن تن می‌دهید؟!

نکته اخلاقی اینجاست که امیرمومنان نمی‌گوید، کار آسان است و مردم را با وعده‌های دروغ فریب نمی‌دهد بلکه تلخی‌های راه را می‌گوید، «فَاِنّا مُسْتَقْبِلُونَ اَمْراً؛ اصرار شما به من و پذیرش من، ما را به سمت امری می‌برد که لَهُ وُجُوهٌ وَ اَلْوانٌ برای آن چهره‌های مختلفی است» یعنی اوضاع آرام، آسان و ساده نیست، اوضاع یک دست نخواهد بود؛ لَا تَقُومُ لَهُ الْقُلُوبُ قلب‌ها بر کاری که می‌خواهم انجام دهم، نمی‌مانند؛ مثلا می‌خواهم عدالت اقتصادی و عدالت مدیریتی برپا کنم، اما جمعی همراهی نخواهند کرد و به مخالفت برخواهند خاست . وَلاتَثْبُتُ عَلَیْهِ الْعُقُولُ عقل‌هایی که عقالشان را از دست داده اند و غیر اخلاقی و خودمدار شده اند، تن نمی‌دهند؛ وَ اِنَّ الاْفاقَ قَدْ اَغامَتْ، افق‌ها تیره است، وَ الْمَحَجَّهَ قَدْ تَنَکَّرَتْ راه روشن مورد انکار است؛ وَ اعْلَمُوا البته این را بدانید، اَنّى اِنْ اَجَبْتُکُمْ اگر من بپذیرم، رَکِبْتُ بِکُمْ ما اَعْلَمُ شما را راهبری می‌کنم، آنطور که می‌دانم، به من نگویید که مثل قبلی‌ها عمل کن؛ من براساس علم خودم یعنی علم قرآنی و نبوی عمل می‌کنم؛ وَلَمْ اُصْغِ اِلى قَوْلِ الْقائِلِ وَ عَتْبِ الْعاتِبِ من گوش نمی‌کنم به سخن گوینده و سرزنش سرزنش کننده؛ این بدین معنا نیست که حضرت انتقاد پذیر نبود، چون حضرت به مردم گفت که حرف بزنید و نقد کنید؛ بلکه بدین معناست که حضرت حرف بی ربط و خلاف حق و عدالت را نمی‌پذیرفت؛ به سرزنش سرزنش کننده هم در این موارد توجه نمی‌کرد؛ که این اتفاق هم افتاد، مثلا حضرت به محض اینکه اصلاحات را شروع کرد حتی دوستان امام گفتند که اصلاح نکنید، صلاح نیست. حضرت پس از اینکه شرایط را برای مردم توضیح می‌دهد، خطاب به آنان می‌گوید: وَ اِنْ تَرَکْتُمُونى، اگر من را رها کنید، فَاَنَا کَاَحَدِکُمْ همچون یکی از شما خواهم بود . یعنی من نمی‌خواهم شما در تنگنا قرار بگیرید شخص دیگری را بیاورید من هم کمک می‌کنم و مانند یکى از شما خواهم بود وَلَعَلّى اَسْمَعُکُمْ وَ اَطْوَعُکُمْ لِمَنْ وَلَّیْتُمُوهُ اَمْرَکُمْ و شاید شنواتر و پذیرفتارتر از شما براى کسى باشم که حکومت خود را به او مى سپارید (البته اگر حرف درستی بزند فرمانبردار هستم) .

علی(ع) اختیار مردم را سلب نکرد و فهم مردم را نبست

دلشاد تهرانی افزود: در نهج البلاغه براساس آموزه‌های نبوی، حق حکومت و حاکمیت به تفصیل آمده است . حق حکومت یعنی شایستگی زمامداری، که از آنِ شایستگان است، حق حاکمیت یعنی رخصت و اجازه سر کار آوردن، که از آنِ مردمان است، لذا حضرت وقتی چنین می‌گوید واقعیت را بیان می‌کند و هر کسی که اکثریت مردم رای دهند و سرکار بیاورند حضرت هم پذیرای او خواهد بود، «وَ اَنَا لَکُمْ وَزیراً خَیْرٌ لَکُمْ مِنّى اَمیراً اگر من وزیر باشم، یعنی کسی که کمک می‌کند، بهتر است تا اینکه زمامدار شما باشم» نکته اخلاقی این است که حضرت مردم را فریب نمی‌دهد، اختیار مردم را سلب نمی‌کند، فهم مردم را نمی‌بندد، به مردم می‌گوید توجه کنید و ببینید، احساسی تصمیم نگیرید. در حقیقت حضرت با توصیه‌های خود سعی داشتند، مردم را از فضای احساسی به سمت فضای عقلی سوق دهند لذا می‌فرماید: فکر کنید، تدبر کنید، آینده را ببینید و مشکلات را ببینید، برنامه من را هم ببینید و تصمیم بگیرید.

دلشاد تهرانی به مبارزه سیاسی حضرت علی(ع) اشاره و تصریح کرد: حضرت تمام عمر خود در مبارزه سیاسی بود، البته مبارزه سیاسی نه به معنای امروزی بلکه به معنای تلاش برای هدایت و اصلاح امور. چنین شخصی چه نگاهی به حکومت و زمامداری دارد و در حکومت به دنبال چیست؟ به طور معمول اشخاص در حکومت دغدغه سه چیز را دارند: قدرت، مکنت، منزلت . این سه امر بسیار پر وسوسه است هرچند که سیاستمداران به زبان نیاورند. دغدغه اصلی همین‌هاست البته استنثا هم هست . امیرمومنان در کلام ۱۳۱ نسبت خود با قدرت و مکنت را روشن کرده است. در این بیان با خدا هم سخن می‌گوید که این نگاه در میان مردم به شدت آسیب دیده بود و همه از حکومت همان را می‌فهمیدند و همان را می‌خواستند که رایج و حاکم شده بود ( قدرت ، مکنت ، منزلت ) . می‌فرماید: « اللّهُمَّ إِنَّکَ تَعلَمُ أَنَّهُ لَمْ یَکُنِ الَّذِی کَانَ مِنَّا مُنَافَسَهً فِی سُلْطَانٍ، وَ لَا الْتِمَاسَ شَیْ‏ءٍ مِنْ فُضُولِ الْحُطَامِ؛ خدایا تو خوب می‌دانی که آن چه از ما رفته است ( تلاش‌هایی که کرده ایم ) نه برای رقابت و نزاع در قدرت و نه برای رسیدن به چیزی از بهره‌های بی ارزش دنیایی است .

امیرمومنان برای چه حکومت را پذیرفت؟

او در ادامه به این پرسش پاسخ داد که “امیرمومنان برای چه حکومت را پذیرفت؟” وی گفت: در خطبه سوم نهج البلاغه حضرت می‌گوید که من حکومت را به دو دلیل پذیرفتم . یک : خواست و اصرار مردم . دو : زدودن ستم و بر پا کردن عدالت . « لَوْ لَا حُضُورُ الْحَاضِرِ وَ قِیَامُ الْحُجَّهِ بِوُجُودِ النَّاصِرِ اگر مردم نمی‌خواستند و اصرار نمی‌کردند و اگر حجت را تمام نمی‌کردند که همراه و یاور هستند، وَ مَا أَخَذَ اللَّهُ عَلَى الْعُلَمَاءِ أَلَّا یُقَارُّوا عَلَى کِظَّهِ ظَالِمٍ وَ لَا سَغَبِ مَظْلُومٍ لَأَلْقَیْتُ حَبْلَهَا عَلَى غَارِبِهَا وَ لَسَقَیْتُ آخِرَهَا بِکَأْسِ أَوَّلِهَ؛ و اگر خدا از عالمان پیمان نگرفته بود که بر سیری ستمگر و گرسنگی مظلوم سکوت نکنند، من زیر بار نمی‌رفتم، و ریسمان مهار شتر خلافت را گردنش می‌انداختم و مثل همان ۲۵ سال پیش کنار می‌کشیدم».

اخلاق مداری در حکومت یعنی امور حکومت شفاف و دروغ در آن راه نداشته باشد

این محقق و پژوهشگر در مورد محورهای سخنان امام در روزهای اول حکومت، گفت: روزهای اول حضرت خطبه‌هایی ایراد کردند و در این خطبه‌ها برنامه خود را می‌گفتند. حضرت بر چند محور پافشاری می‌کنند که نشان می‌دهد، جایگاه اخلاق نزد امیرمومنان و در حکومت کجاست، از جمله در خطبه ۱۶ نهج البلاغه آمده، «ذِمَّتِی بِمَا أَقُولُ رَهِینَهٌ؛ من در گرو حرف‌هایی هستم که می‌زنم» در حقیقت ایشان به مردم تعهد می‌دهند، من شعار نمی‌دهم و وعده نمی‌دهم و خود را گرو می‌گذارم، وَ أَنَا بِهِ زَعِیمٌ خود متکلف و متعهد آن هستم و ضمانت می‌کنم، سپس نکته‌‌‌ای را می‌گویند که بسیار زیباست «وَاللهِ ما کَتَمْتُ وَ شْمَهً وَ لا کَذَبْتُ کِذْبَهً؛ به خدا سوگند به اندازه وشمه (به هر چیز ریزی گویند) چیزی از شما پنهان ندارم و هیچ نوع دروغی به شما نگویم » . دو چیز در این جا مطرح شده است: شفافیت در حکومت و پرهیز از هر نوع دروغ. اخلاق مداری در حکومت یعنی اینکه امور حکومت شفاف باشد و دروغ در آن راه نداشته باشد . در مورد شفافیت حکومت حضرت، در نامه ۵۱ فقط یک استثنا قائل می‌شوند و می‌فرمایند: « الّا سِرًّا فی حربٍ؛ سر در جنگ را نمی‌توانیم بگوییم» ممکن است که شما بگویید که اگر حکومت‌ها درآمدها و هزینه‌هایشان را بگویند مردم طلب کار می‌شوند و می‌گویند که انقدر درآمد بوده، کجا هزینه شده، شما باید توضیح دهید و توجیه کنید لذا از ابتدا چیزی را نمی‌گوییم! این هم یک مشی است، اما مشی امیرمومنان این است که همه چیز را بگوید و فایده اخلاقی آن این است که شاید هیچ چیز مثل شفافیت در حکومت و مدیریت فراهم کننده سرمایه اجتماعی نیست و یکی از عوامل جدی آسیب زننده به سرمایه اجتماعی، پنهان کاری است.

وقتی انسان، حکومت یا دولتی دروغ گفت، از آن صلاح و سامان در نمی‌آید

او افزود: در نامه ۵۳ در این باره چنین آمده است: « وَ إِنْ ظَنَّتِ الرَّعِیَّهُ بِکَ حَیْفاً فَأَصْحِرْ لَهُمْ بِعُذْرِکَ » اگر مردم نسبت به کارها، اقدامات، مدیریت، نصب‌ها، درآمد و هزینه تو، این گمان را کردند که خلافی صورت گرفته و ستمی‌بر آنها رفته، چه باید کرد؟ عذر و دلیل خودت را برای آنها اصحار کن، مثل صحرا جلوی چشمشان بگذار، این اخلاق مداری است. نکته دیگری که در این سخن است و اخلاق مداری را نشان می‌دهد، ” وَ لَا کَذَبْتُ کِذبَهً است، هیچ نوع دروغی نمی‌گویم”. چرا حضرت گفته است هیچ نوع دروغی نمی‌گویم؟ چیزی که خیلی راحت به ویژه در حکومت‌ها شکل می‌گیرد ،آن دروغ مصلحت آمیز است و یک چیزی بالاتر از دروغ مصلحت آمیز شکل می‌گیرد، دروغ به نفع حکومت، دروغ به نفع نظام، سازمان و مدیریت است . دروغ برای اینکه کار را به دست بگیریم و بعد خدمت کنیم، نمی‌دانند همین که دروغ گفتید، دیگر فاسد و فاسق شدید و دیگر امکان ندارد که بتوانید خدمت کنید.

شارح نهج البلاغه نمونه‌‌‌ای را بیان کرد که نشان می‌دهد “امیرمومنان هیچ نوع دروغی نگفت” و اظهار کرد: چرا امیرمومنان در شورای عمربن خطاب حاضر نشد یک دروغ ولو دروغ توریه‌‌‌ای بگوید و حکومت را به دست بگیرد، وقتی در آن شورا عبدالرحمن بن عوف به امیرمومنان گفت: “آیا حاضر هستی که حکومت را به تو دهیم و با تو بیعت کنیم و تو براساس کتاب خدا و سنت پیامبر و راه و رسم دو خلیفه قبل حکومت کنی؟” امیرمومنان می‌توانست بپذیرد و پس از اینکه حکومت را به دست می‌گرفت، طبق مشی و روش خود رفتار کند، اما این کار را نکرد و گفت کتاب خدا و سنت پیامبر بله، اما اجتهاد و راه و رسم خودم . عبدالرحمن بن عوف این پیشنهاد را مجدد و مجدد تکرار کرد ، ولی پاسخ امام همان بود . حضرت نپذیرفت. چرا که آن حضرت می‌دانست که وقتی انسان، حکومت یا دولتی دروغ گفت، از آن صلاح و سامان در نمی‌آید.

حضرت علی(ع) هرگز از کسی به زور بیعت نگرفت

دلشاد تهرانی گفت: پس از اینکه حضرت با مردم بیعت کردند و حکومت ایشان شکل گرفت، افراد متشخص، تاثیرگذار و دارای نفود مانند عبدالله بن عمر پسر خلیفه دوم که عابد و زاهد و مسلمان و راوی تعداد زیادی حدیث از پیامبر است و مردم بسیار به او احترام می‌گذاشتند، سعد بن ابی‌وقاص یکی از سرداران بزرگ و جزو شخصیت‌های برجسته صدر اسلام و اصحاب بزرگ پیامبر؛ اسامه بن زید، پسر زیدبن حارثه، حسّان بن ثابت شاعر پیامبر و چند نفر دیگر با حضرت بیعت نکردند . یاران امیرمومنان از جمله مالک اشتر، معتقد بودند که باید از این افراد به زور بیعت گرفت، نزد حضرت آمدند و گفتند باید به زور از آنها بیعت بگیرید، حضرت گفتند، امکان ندارد، من این کار را نمی‌کنم . یاران امام استدلال کردند و گفتند، چون تقریبا همه مردم بیعت کرده اند، این اجازه برای شما فراهم می‌شود که از این اقلیت ناچیز بیعت بگیرید، حضرت گفتند خیر! یاران وی استدلال دیگری کردند و گفتند، اگر امروز به زور بیعت نگیرید، فردا باید شمشیر بکشید، چون آنها مخالف حکومت هستند، امروز زور به کار ببرید که هزینه سنگین بعدی را ندهید، امیرمومنان باز هم گفت خیر! اخلاق مداری یعنی همین! و امام به این اخلاق مداری افتخار می‌کند.

علی(ع) برای به دست آوردن حکومت، وعده نداد و با این نظام اخلاقی بر سر کار آمد

در نامه اول نهج البلاغه آمده: «وبایعنی الناس غیر مستکرهین ولا مجبرین، بل طائعین مخیرین؛ مردم با من بیعت کردند، بدون اکراه و اجبار، بلکه از روی میل و اختیار؛ هیچ کسی مجبور نشد» در نامه ۵۴ حضرت به دو عنصری که برای کسب قدرت از آن بهره می‌برند اشاره کرده و به صراحت گفته است که بر سر کار آمدن وی از اینها پاک بوده است : تحت فشار گذاشتن مردم و تطمیع و وعده‌های مالی دادن به مردم . می‌فرمایند: «وَ إِنَّ الْعَامَّهَ لَمْ تُبَایِعْنِی لِسُلْطَانٍ غَالبٍ وَ لَا لِعَرَضٍ حَاضِرٍ» بی گمان عموم مردم با من بیعت کردند بدون آنکه قدرتی و فشاری بر آنان چیره باشد و بدون آنکه وعده مالی و تطمیع نقدی فراهم باشد . دو چیز در حکومت‌ها بسیار نقش دارد و رأی آور است، عامل اول، “سلطان ” به معنای قدرت، انواع فشارها، فشارهای روانی، روحی، اجتماعی و فرهنگی که مردم را به سوی رأی دادن، سوق می‌دهد و امروز در دنیا تبلیغات همه از همین جنس است، حضرت می‌گوید در بیعت با من این گونه امور نبود و مردم در نهایت آزادی بیعت کردند. عامل دوم، ” تطمیع و وعده مالی “، مثلا اگر با من بیعت کنید ماهیانه فلان مبلغ به جیب شما می‌آید. بیعت مردم با علی(ع) پاک از اینگونه مسایل بود. البته امیرمومنان می‌گوید پس از اینکه حکومت را پذیرفتم، کاری کردم که پایین ترین مردم در یک رفاه نسبی به سر می‌برند ولی حضرت برای به دست آوردن حکومت، وعده نداد و با این نظام اخلاقی بر سر کار آمد.

دلشاد تهرانی به ۱۰ محور از اصلاحات اساسی امام علی(ع) اشاره و اظهار کرد: از این ۱۰ محور، سه محور آن در اولویت برنامه امام بود، اول “بازگرداندن دارایی‌های عمومی‌به غارت رفته”، بخش زیادی از اموال به غارت رفته بود و حضرت گفت که اینها باید برگردد چرا که تا آنها برنگردد، نمی‌توان کاری اساسی کرد . اگر این اموال برنگردد، با همان اموال عِده و عُده فراهم می‌کنند و مدام مصیبت درست می‌کنند که البته در حکومت امام این کار را انجام دادند و با بخشی از همان دارایی‌هایی که به غارت رفته بود، جنگ جمل را به پا کردند.

دوم؛ امکانات عمومی‌باید براساس عدالت توزیع شود

خبری را ابن ابی الحدید نقل کرده و گفته که تا امیرمومنان امکانات مالی را براساس عدالت توزیع کرد و خبر آن پخش شد، عمرو بن عاص که در منطقه‌‌‌ای به نام اَیله بود، نامه‌‌‌ای به معاویه نوشت که گزارش شده، متن نامه این بوده، “هر کاری از دستت بر می‌آید علیه علی(ع) انجام بده وگرنه این علی(ع) تمام دارایی‌ها و امکاناتی که فراهم کرده‌‌‌ای مانند پوستی که از چوب بکَنَند ، می‌کَنَد” . معاویه پس از اینکه این نامه به دستش می‌رسد، علیه امام اقدامات خود را شروع کرد. پس از آغاز عدالت توزیعی و عدالت اقتصادی از جانب امام، دوستداران حضرت آمدند و گفتند که شما همان روش قبل را پیش بگیرید، دو پیشنهاد داشتند، اولا گفتند کسانی را که قبلا برده اند و خورده اند فراموش کنید، اگر بخواهید آنچه را برده اند و خورده اند باز گردانید مصیبت‌ها به پا خواهند کرد . می‌گفتند عطف به ما سبق نکنید . حضرت فرمود: «إن الحق القدیم لا یبطله شی‌ء؛ حق قدیمی‌را چیزی باطل نمی‌کند» به عبارت دیگر، دزدی و خوردن مال مردم قبلا هم خلاف بوده و قانون آن، امروز که نیامده است . عده‌‌‌ای هم پیشنهاد دادند که به عدالت رفتار کردن و امکانات عمومی‌را بر اساس عدالت توزیع کردن ، دردسر ساز است . گویا می‌گفتند از حق ما بردارید و به آنها بدهید . به تعبیر شهید مطهری، دوستداران امام علی(ع) گفتند: «دهان سگ به لقمه‌‌‌ای دوختن به» به عبارت دیگر اینها سگ اند و اگر دارایی‌های عمومی‌را جلوی آنها نریزید، هر روز پاچه دولت را می‌گیرند، حضرت سخنی فرمودند که در کلام ۱۲۶ نهج البلاغه آمده است. فرمودند: «آیا به من فرمان می‌دهید که من طلب پیروزی کنم به وسیله ستم، نسبت به کسانی که سرپرستی آنان را عهده دارم» یعنی شما می‌گویید که من خلاف و ظلم کنم تا حکومتم را حفظ کنم ؟ آیا می‌گویید وسیله نادرست به کار بگیرم تا کارم را پیش ببرم؟ «به خدا سوگند هرگز به این سمت نمی‌روم، تا شب و روز هست، تا عالم برقرار است، تا نظام هستی هست، من این خلاف را نمی‌کنم». اخلاق مداری در سیاست و حکومت یعنی این چنین عمل کردن.

شفقنا

حضرت آیت ‌الله العظمی‌صافی گلپایگانی در هجدهمین بخش از سلسله مقالات در ماه مبارک رمضان با عنوان «شب قدر؛ مبدأ کمال بشر» این گونه آورده اند:

شب قدر، شب نور، رحمت و شب نزول قرآن و مَطلع خیرات و سعادات، و هنگام نزول برکات و سرآغاز زندگی نوین بشر و مبدأ تحوّل و تاریخ کمال واقعی انسان‎هاست.

* شب آزادی بشر
شبی که اگر نبود و نیامده بود، شب تیره بدبختی انسان به پایان نمی‎رسید و هکر نست نیک‎بختی او طلوع نمی‎کرد و از بند اسارت اقویا و استعمارگران آزاد نمی‎گشت.
شب قدر، لیله مبارکه، شب آزادی بشر و اعلان حقوق انسان و حکومت عدالت و دادگستری است. شبی که برای ملّت‎های غفلت‌زده، ناآگاه و آلوده به فساد و تباهی و گمراهی، صبح هدایت و بیداری و آگاهی و رستگاری گشت و بزرگ‎ترین و گرامی‎ترین کتب آسمانی ـ ‎که إلی الأبد و جاودان، راهنمای بشر و ضامن سعادت است ـ نازل شد و با اشراق ملکوتی، جهان را از ظلمت شرک و ثنویتِ مجوس، تثلیث ترسا، خرافات یهود و بت‎پرستی و… به روشنایی توحید و پرستش خدای یگانه راهبر شد.
اگر این شب نبود، تمدّن عظیم اسلامی‌با آن همه ارزش‎ها و علوم معارف، اخلاقیات، فقه و… شخصیت‎های والای پرورش یافته در دامن آن نیز وجود نداشت.

* ترقّی جامعه بشری
مدارجی که بشر پس از نزول قرآن طی کرده و به منازل و معارجی که پس از این می‎رسد، همه از برکات این شب و هدایت قرآن است.
برای این که تأثیر این شب عزیز در پیشرفت اهداف انسانی و ترقّی جامعه بشری آشکار شود، موفقیت‎های بزرگ و حرکت‎ها و جهش‎هایی را که تحت تأثیر تعالیم آزادی بخش قرآن در علم و صنعت و تمدّن در طول چهارده قرن، نصیب انسان شده است‎ در نظر بگیریم، و با زندگی کم تحرّک و خاموش و کم نور پیش از آن مقایسه کنیم تا معلوم شود چگونه جنبش و نهضت اسلام و قیام مسلمین و رسالت پیامبر بزرگ خدا محمّد بن عبدالله ‎صلّی‎الله علیه وآله، ‎مبدأ اصلاحات، جنبش‎ها و انقلابات آزادی‌خواهانه و مترقّی گردید و کاروان بشریت را با سرعت و شتاب روزافزون، هر چه بیشتر به پیش برد و این آدمی‎زاد را که صدها قرن بود با کندی و سستی و ناتوانی گام بر می‎داشت، در ظرف چهارده قرن به کجا رسانید و دامنه فکر و اندیشه او را از حدود زمین و ماه و کرات در گذرانید.

* محور شب قدر
آری، قرآن افکار را دگرگون کرده و شخصیّت انسان را محترم شمرد و حقوق بشر را با صراحت اعلام کرد و پرستش افراد را محکوم کرده و قدرت‎های شخصی را در هم شکست و هیأت حاکمه را محدود و از آن تجمّلات، تبذیرها، امتیازات و حیف و میل بیت المال و غارت دست‎رنج مردم باز داشت و برای همه، حقوق مدنی متساوی قرار داد.
* راز پنهانی شب قدر
قرآن، شب قدر را «لیله مبارکه» خوانده و در شأن آن یک سوره نازل شده و شرافت آن شب، از هزار ماه بیشتر است. هر چند در تعیین شب قدر اختلاف است، ولی قول معتمد و محقّق ـ ‎که از روایات معتبره گرفته شده ـ این است که از شب «نوزدهم» و «بیست و یکم» و «بیست و سوّم» ماه رمضان بیرون نیست و به احتمال قوی ـ ‎که برخی از احادیث هم مثل «روایت جهنی» مؤید آن است ـ شب قدر، شب بیست و سوم است و از برخی اخبار دیگر استفاده می‎شود که هر یک از این سه شب «شب قدر» است.
به هر حال اگر به طور یقین، شب قدر معلوم نشود، نهان بودن آن متضمّن حکمت و مصلحتی بوده و ممکن است آن مصلحت این باشد که مسلمانان تمام شب‎های این ماه، یا لااقل این سه شب را در عبادت و پرستش خدای تعالی و تلاوت قرآن و آموختن معارف، حقایق و تعالیم آن، بیشتر اهتمام نمایند و سراسر ماه را «ماه قرآن» قرار دهند و در شب‎های «نوزدهم» و «بیست و یکم» و «بیست و سوّم»، در توبه و استغفار و اصلاح احوال و خواندن قرآن و دعا، جدّ و جهد بلیغ نمایند و تا صبح بیدار باشند.
نکته دیگری که در پنهان‌ماندن شب قدر به نظر می‎رسد، این است که اگر این شب با این همه قدر و منزلت، مشخّص و شناخته شود، بسیاری از مردم به عبادت در آن اکتفا کرده و از فیض توجّه و دعا در سایر شب‎ها باز می‎مانند و بسا که سبب غرور یا عجز بعضی شود؛ در حالی که چون پنهان و نامشخّص است، مؤمنان در تمام شب‌هایی که طرفِ احتمال است به ذکر الهی و توبه اشتغال می‌ورزند و از برکات و ثواب‎های بیشتری مستفیض شده و به واسطه تمرین زیادتر، ملکات فاضله در آن‎ها راسخ‎تر می‎شود.

* ضرورت بهره‌برداری معنوی
پس، شب قدر از فرصت‎های بسیار ارزنده و مغتنم است و ما باید این شب را برای تفکّر در اوضاع اسلامی‌و توجّه بیشتر به تعالیم قرآن مجید غنیمت بدانیم و به مقدار ارتباط خود با قرآن و احکام آن، کاملاً رسیدگی کنیم.
باید از لیالی متبرّکه «احیاء» ـ ‎که در فضیلت آن و شب زنده‎داری و عبادت در آن در کتب دعا و حدیث، اخبار بسیار وارد شده‎ ـ استفاده کنیم. شب‌های قدر شب‌هایی است که هر شخصی در آن به در خانه خدا برود، به سعادت حضور معنوی و لذّت تقرّب نایل می‎شود.

* دعا برای تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام
از جمله وظایف مهمّ در این شب‎ها، تجدید عهد با ولیّ امر حضرت بقیه‎الله ‎عجّل الله تعالی فرجه‎ و خواندن دعای معروف: «اَللهم کُن لِوَلِیکَ…» می‎باشد؛ زیرا شب قدر به آن حضرت تعلّق خاص دارد و در آن شب ملائکه بر آن بزرگوار نازل می‎شوند و تمسّک به قرآن و عترت و کتاب مبین و امام مبین هم اقتضا دارد که در شب قدر، مؤمنان به ثقلین قرآن مجید و آخرین امامِ عدالت‎گستر و بقیّه عترت‌هادیه و مصداق حقیقی «ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتابَ الَّذِینَ اصْطَفَینا مِنْ عِبَادِنَا»؛ یعنی به حضرت حجّه بن الحسن العسکری ‎روحی و ارواح العالمین له الفدا تمسّک نموده و بدانند که به تصریح اخبار متواتره ثقلین، امن و نجات از ضلالت و گمراهی، فقط در سایه تمسّک به قرآن و عترت حاصل می‎شود و برای نجات از این همه انحرافات و سرگردانی‎های گوناگون، راهی جز توسّل و تمسّک به هدایت «قرآن و عترت» نیست.
باید همگان این شب را غنیمت بدانیم؛ برای کسب معارف دین، توبه، تجدید عهد، اعاده حیثیت، دعا، خودسازی اخلاقی و نو کردن ایمان به خدا، یقین به حساب و معاد، پاک ساختن نیّات از غل و غش و کینه‌ی برادران اسلامی‌و درخواست خیر، سعادت، هدایت و امنیت برای همه بنی نوع بشر و مخصوصاً دعا برای تعجیل در امر فرج صاحب این شب‌ها حضرت صاحب‌الزّمان علیه السلام؛ آقایی که «بیمنه رزق الوری و بوجوده ثبتت الأرض و السماء» است.
امّید است جلوه‌های اسلامی‌در همه نهادها و برنامه‌ها از برکت دعاهای خالصانه در این شب‌ها بیش از پیش شود و نقاط ضعف اقتصادی، اجتماعی و مناهی و ملاهی و معاصی که هویّت جامعه را تهدید می‌کند در این شب برطرف شود.
اینجانب از همه شب‌زنده داران در این شب‌های مبارک قدر، خاضعانه استدعا دارم که همه دل‌ها را متوجّه آن امام عزیز و مهربان، محبوب دل‌های عارفان و ذخیره بزرگ پیامبران نمایند و شب قدر را با یاد آن حضرت و دعا برای فرج موفور السّرورش و اجرای عدالت واقعی در سراسر گیتی تمام کنند؛ برای فرج آن حضرت دعا کنید تا برای همه گشایش و فرج حاصل شود. وظیفه همه مسلمانان در این شب‌های مبارک، دعای همگانی برای فرج است.
بیایید پیمانی محکم و استوار با آن حضرت داشته باشیم که همه زندگی خود را در راه رضا و خوشنودی ایشان سپری نموده و غم و غصّه‌هایی که آن بزرگوار برای مشکلات مسلمانان دارند را برطرف نماییم.

شفقنا

خطبه ۱۴۹، مشهور به آخرین خطبه امام علی (ع) است که بر طبق کتاب شریف نهج البلاغه، پس از ضربت خوردن آن حضرت و پیش از شهادت بیان فرموده اند.

به گزارش شفقنا، در این خطبه وصیت گونه آمده است:
ای مردم هر انسانی، چیزی را که از آن می‌گریزد، در همان هنگام گریز، آن چیز به او می‌رسد، و سر آمدن مدت عمر ، موجب رانده شدن جان از بدن است و گریز از فرا رسیدن اجل، باعث رسیدن به آن می‌باشد، چه بسیار روزهایی که سپری کردم و پشت سر گذاشتم که راز این امر را (یعنی مرگ را) جستجو می‌کردم، لیکن خداوند، جز نهان داشتن این راز، از چیز دیگری (یعنی آشکار ساختن آن) ابا دارد، چه دور است دست یافتن به این راز، (آن) علمی‌است که در مخزن اسرار الهی، نهان است،

اما وصیت من به شمادرباره خدا این است که هیچ چیز را با وی شریک قرار ندهید و وصیت من به شما درباره محمد صلی الله علیه و آله این است که سنت او را ضایع مسازید، این دو ستون دین را به پا دارید و این دو چراغ را بر افروزید، تا آن گاه که از حق منحرف نشده اید، نکوهشی متوجه شما نخواهد بود، هر یک از شما به قدر توانایی، کوشش خویش را به کار ببرد و خداوند به جاهلان تخفیف داده است .
پروردگار شما، پروردگاری رحیم و دین شما، دینی استوار و مستقیم و امام شما، امامی‌علیم و بسیار دانا است من دیروز همنشین شما بودم و امروز، من موجب عبرت گرفتن شما هستم، و فردا از شما جدا خواهم بود، خداوند، مرا و شما را بیامرزاد.
اگر قدم من در این دنیا که جای لغزش است، پایدار بماند (یعنی زنده بمانم) پس همان است و زنده خواهم بود و اگر قدم از جا برود و بلغزد (و زنده نمانم) پس جز این نیست که ما در سایه شاخه‌های درختان و در محل وزش بادها قرار داشتیم و زیر سایه ابرهایی بودیم که پیوستگی اجزای آنها به یکدیگر از هم گسیخته و نابود شد و اثر آن در زمین محو گردید.
همانا من همسایه و همنشین شما بودم که بدن من روزی چند در نزد شما و با شما بود، دیری نخواهد گذشت که به دنبال این همنشینی از من جسدی خالی از روح باقی خواهد ماند، جسدی که بعد از متحرک بودن، ساکن خواهد بود و بعد از گویا بودن، خاموش خواهد شد، این بی حرکتی و خاموشی چشمان من و حرکت نکردن و سکون سر و دست و پای من، باید به شما پند بیاموزد، پس به راستی، مشاهده این حالات برای کسانی که طالب عبرت باشند، از منطقی که بلیغ و رسا باشد و از سخنی که مورد قبول همه کس باشد، پندآموزتر است.
خداحا فظی من با شما، از نوع خداحافظی مردی است که منتظر ملاقات با خداوند است، فردا شما درباره روزگار من می‌اندیشید و آنچه، راز و حقیقت آن از شما پنهان بود، برایتان آشکار می‌گردد و بعد از خالی شدن جای من و قرار گرفتن دیگری در آنجا که من بودم، (در آن وقت) مرا خواهید شناخت.

متن عربی:

۱۴۹- و من کلام له (علیه السلام) قبل موته :
أَیُّهَا النَّاسُ کُلُّ امْرِئٍ لَاقٍ مَا یَفِرُّ مِنْهُ فِی فِرَارِهِ الْأَجَلُ مَسَاقُ النَّفْسِ وَ الْهَرَبُ مِنْهُ مُوَافَاتُهُ کَمْ أَطْرَدْتُ الْأَیَّامَ أَبْحَثُهَا عَنْ مَکْنُونِ هَذَا الْأَمْرِ فَأَبَى اللَّهُ إِلَّا إِخْفَاءَهُ هَیْهَاتَ عِلْمٌ مَخْزُونٌ أَمَّا وَصِیَّتِی فَاللَّهَ لَا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئاً وَ مُحَمَّداً (صلى الله علیه وآله) فَلَا تُضَیِّعُوا سُنَّتَهُ أَقِیمُوا هَذَیْنِ الْعَمُودَیْنِ وَ أَوْقِدُوا هَذَیْنِ الْمِصْبَاحَیْنِ وَ خَلَاکُمْ ذَمٌّ مَا لَمْ تَشْرُدُوا حُمِّلَ کُلُّ امْرِئٍ مِنْکُمْ مَجْهُودَهُ وَ خُفِّفَ عَنِ الْجَهَلَهِ رَبٌّ رَحِیمٌ وَ دِینٌ قَوِیمٌ وَ إِمَامٌ عَلِیمٌ أَنَا بِالْأَمْسِ صَاحِبُکُمْ وَ أَنَا الْیَوْمَ عِبْرَهٌ لَکُمْ وَ غَداً مُفَارِقُکُمْ غَفَرَ اللَّهُ لِی وَ لَکُمْ إِنْ تَثْبُتِ الْوَطْأَهُ فِی هَذِهِ الْمَزَلَّهِ فَذَاکَ وَ إِنْ تَدْحَضِ الْقَدَمُ فَإِنَّا کُنَّا فِی أَفْیَاءِ أَغْصَانٍ وَ مَهَابِّ رِیَاحٍ وَ تَحْتَ ظِلِّ غَمَامٍ اضْمَحَلَّ فِی الْجَوِّ مُتَلَفَّقُهَا وَ عَفَا فِی الْأَرْضِ مَخَطُّهَا وَ إِنَّمَا کُنْتُ جَاراً جَاوَرَکُمْ بَدَنِی أَیَّاماً وَ سَتُعْقَبُونَ مِنِّی جُثَّهً خَلَاءً سَاکِنَهً بَعْدَ حَرَاکٍ وَ صَامِتَهً بَعْدَ نُطْقٍ لِیَعِظْکُمْ هُدُوِّی وَ خُفُوتُ إِطْرَاقِی وَ سُکُونُ أَطْرَافِی فَإِنَّهُ أَوْعَظُ لِلْمُعْتَبِرِینَ مِنَ الْمَنْطِقِ الْبَلِیغِ وَ الْقَوْلِ الْمَسْمُوعِ وَدَاعِی لَکُمْ وَدَاعُ امْرِئٍ مُرْصِدٍ لِلتَّلَاقِی غَداً تَرَوْنَ أَیَّامِی وَ یُکْشَفُ لَکُمْ عَنْ سَرَائِرِی وَ تَعْرِفُونَنِی بَعْدَ خُلُوِّ مَکَانِی وَ قِیَامِ غَیْرِی مَقَامِی .

برگرفته شفقنا از ترجمه آقای علی اصغر فقیهی

«در این شب، هستی از وجود علی(ع) محروم شد و این خورشید برای همیشه ظاهر و چهره اش تاریک شد، اما با این ضربت گویی به شیشه گلابی زدند که عطر آن بعد از این ضربه منتشر شد لذا علی(ع) را بعد از آن ضربت بیشتر شناختند و قدر او را بیشتر دانستند.»

استاد ناصر نقویان در یادداشتی که در اختیار شفقنا قرار داده، آورده است: شب قدر چند معنی دارد؛ یکی اینکه فرصتی است تا ما یک قدری خوب شویم و چند گام به جلو برویم. خدا هم از ما نمی‌خواهد یکباره عوض شویم بلکه می‌گوید گام به گام حرکت کنید، اما مراقب باشید مسیر را گم نکنید یعنی در این حرکت کردن و جلو رفتن باید هم مسیر درست باشد و هم ما رهرو باشیم. برخی می‌خواهند خوشبخت شوند، اما طوری انتخاب می‌کنند که بدبخت می‌شوند یا طوری مسیر را می‌روند که به بیچارگی می‌رسند.

در حال حاضر ما در کشور، دو مشکل داریم، برخی آدم‌ها که انتخاب کردیم از اساس اشتباه بوده است و نباید رئیس و وزیر و وکیل می‌شدند و دیگر اینکه اگر هم درست انتخاب کردیم، درست حرکت نکردند یا مسیر را درست نرفتند. به عنوان مثال، خیلی راه‌ها و مسیرها که خارجی‌ها رفتند و نتیجه نگرفتند، ما نباید دوباره می‌رفتیم. راه‌های میانبر فراوانی است که می‌توانستیم از آنها استفاده کنیم و استفاده نکردیم به همین دلیل این همه مشکل داریم لذا شب قدر برای این است که هدفی را که انتخاب کردیم، سرعت خود را بالا ببریم و دیگر اینکه قدر خودمان را بدانیم و اگر قدر خود را دانستیم هیچ چیز را با خوبی عوض نمی‌کنیم.

تربیت یعنی اینکه هیچ چیزی را با صداقت عوض نکنیم و این از بهشت بیشتر ارزش دارد چون انسان‌های عادی، مشتاق بهشت هستند، اما بهشت مشتاق انسان‌های مومن و درست است.

شب قدر برای این است که، قدر خود را بدانیم و قدر این اتفاق ولو تلخ که در کنار آن استفاده شیرینی است را بدانیم و آن قدرشناسی انسان بزرگ است، در این شب، هستی از وجود علی(ع) محروم شد و این خورشید برای همیشه ظاهر و چهره اش تاریک شد، اما با این ضربت گویی به شیشه گلابی زدند که عطر آن بعد از این ضربه منتشر شد لذا علی(ع) را بعد از آن ضربت بیشتر شناختند و قدر او را بیشتر دانستند. ما شیعیان این ادعا و افتخار را داریم که علی بن ابیطالب(ع) پیشوای ماست لذا اگر قدر خود را بدانیم، سپس قدر چنین پیشوایی را بشناسیم و بعد، مقداری در این قدرشناسی سرعت بگیریم، آن وقت برای شب‌های بعد آماده تر می‌شویم.

اگر کسی تاکنون با خدا آشتی نکرده و روزه نگرفته است، نگران این نباشد که خدا گذشته‌ها را به رخ او بکشد بلکه شب قدر به اندازه ۸۰ سال ارزش دارد و این یعنی ما ۸۰ سال جلو هستیم. امیدواریم، امشب، شب آشتی ما با خداوند باشد.

شفقنا